Sở TN&MT Bắc Kạn cho biết: đến nay, về cơ bản những diện tích đất cho tổ chức ở các xã như trạm y tế, trường học, nhà họp thôn… đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tỉnh cũng đã tiến hành cấp nhiều giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức khác. Năm 2013 toàn tỉnh đã cấp được 3.332 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Năm 2014, toàn tỉnh cũng cấp được 484 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức.

Song hiện nay địa phương này hiện còn 102 khu đất của tổ chức khó cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nguyên nhân là do quá trình sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai; đất bị lấn chiếm; sử dụng vượt diện tích đất được giao; tự ý chia tách đất… Xem xét của các cơ quan chuyên môn cho thấy: trong số hơn 100 khu đất trên thì chỉ có 5 khu đất là có thể xử lý vướng mắc và cấp được giấy chứng nhận ngay. Số còn lại sẽ phải xử lý mới thực hiện được.
Tuy nhiên để xử lý những sai phạm nêu trên cũng không đơn giản vả sẽ phải tốn nhiều thời gian. Bởi các vi phạm về pháp luật đất đai rất đa dạng. Có những tổ chức được giao đất để xây trường học nhưng sau đó lại xây trạm y tế. Có những diện tích đất được cấp giấy chứng nhận làm nhà họp thôn thì chủ sử dụng đất tự ý sử dụng một phần diện tích để làm đường nông thôn khi chưa báo cáo xin chủ trương cấp có thẩm quyền. Có nhiều trường hợp sử dụng không hết diện tích hoặc vượt quá diện tích được giao. Cá biệt có đơn vị khi xây hàng rào bảo vệ đã tự ý thu hẹp diện tích theo quyết định giao đất, phần còn lại bỏ hoang không có khả năng sử dụng vào mục đích khác. Nhiều trường hợp để đất bị lấn chiếm, tái lấn chiếm…
Trong khi đó, việc quản lý hồ sơ đất đai cũng không đầy đủ theo quy định. Có tổ chức được giao đất nhưng không có hồ sơ quản lý; không biết ranh giới, mốc giới đất của đơn vị mình. Hoặc việc bàn giao giữa các thế hệ lãnh đạo của các tổ chức không chú ý tới hồ sơ đất đai, dẫn đến hồ sơ thất lạc, người tiếp nhận không có cơ sở để quản lý đất đã được giao. Tình trạng này không chỉ làm chậm tiến độ cấp giấy chứng nhận mà còn gây tranh chấp đất đai, khiếu nại, tố cáo giữa tổ chức với hộ gia đình, cá nhân.
Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Kạn cho rằng: nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là do nhận thức của người sử dụng đất trong việc thực hiện các quy định của pháp luật đất đai còn hạn chế. Người sử dụng đất chưa thực sự quan tâm đến việc sử dụng đất được giao, thiếu quản lý hoặc quản lý chưa chặt chẽ. Ở một số nơi, chính quyền địa phương chưa thật sự quan tâm và chưa kiên quyết xử lý. Khi vi phạm xảy ra chưa có biện pháp xử lý kịp thời. Dẫn đến những trường hợp sai phạm kéo dài nhiều năm. Khi Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất kiểm tra hồ sơ, xác minh thực địa để thực hiện các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã phát hiện nhiều vi phạm, buộc phải dừng việc lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận để báo cáo cấp thẩm quyền xử lý.
Tháo gỡ khó khăn trên, Sở TN&MT Bắc Kạn đề nghị các đơn vị, tổ chức sử dụng đất, quản lý đất đúng quy định, không để phát sinh những tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai kéo dài. Chỉ rà soát, thống kê toàn bộ các diện tích sử dụng đất do đơn vị đang quản lý, sử dụng theo quyết định giao đất. Những thửa đất, khu đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải tổ chức thực hiện kê khai, đăng ký cấp giấy chứng nhận. Trường hợp không có nhu cầu sử dụng hoặc sử dụng không hết phần diện tích đã được giao, phải lập hồ sơ trả lại đất. UBND các huyện, thị xã phải có kế hoạch xử lý dứt điểm các trường hợp tranh chấp, lấn chiếm đất tổ chức theo thẩm quyền hoặc báo cáo UBND tỉnh giải quyết.
Để hoàn thành cấp sổ đỏ cho 102 khu đất còn vướng mắc và phấn đấu đến 31/12/2015 hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đất của các tổ chức trên địa bàn toàn tỉnh; Bắc Kạn sẽ kiểm tra, rà soát và xử lý dứt điểm những tổ chức sai phạm trong quản lý, sử dụng đất.