Đăng lúc: Thứ tư - 06/10/2021 12:00
- Người đăng bài viết: Lê Minh Thùy
Đột phá về quản lý đất đai ở Nghệ An
Để giải quyết những vướng mắc trong công tác quản lý đất đai, tỉnh Nghệ An ban hành hàng loạt quy định mới mang tính đột phá.
*Gỡ vướng cấp giấy chứng nhận Để tháo gỡ vướng mắc liên quan đến công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trên cơ sở tham mưu của ngành, ngày 17/9/2021, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn tỉnh. Trước khi quyết định này được ban hành, tỉnh Nghệ An còn gần 12.000 trường hợp được giao đất không đúng thẩm quyền chưa thể cấp GCNQSD đất do thiếu thủ tục hồ sơ liên quan đến quyết định giao đất của chính quyền hay chứng minh việc đã thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân. Quyết định trên ban hành nhiều quy định mới mang tính đột phá. Bên cạnh khắc phục các tồn tại nêu trên, quyết định này cũng quy định cho phép ủy quyền trong việc duyệt và ký cấp GCNQSD đất, thay vì thẩm quyền của lãnh đạo Sở TN&MT, nay ủy quyền cho Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp thuộc Sở và các chi nhánh cấp huyện. Việc ủy quyền này sẽ cải cách một bước về quy trình, rút ngắn thời gian và đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân trên phạm vi toàn tỉnh. Hay xử lý tình trạng một số cá nhân mua đất của các hộ dân có diện tích lớn để sau đó phân lô bán giống như các dự án bất động sản tại một số địa phương, gây quá tải về hạ tầng điện, giao thông, môi trường… Liên quan đến trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền trong trường hợp đã nộp tiền để được sử dụng đất nhưng thời điểm đề nghị cấp GCNQSD đất bị mất hoặc thất lạc giấy tờ, nếu có các điều kiện sau sẽ được cấp GCN. Như có hồ sơ sao y giấy tờ về quyền sử dụng đất hoặc giấy tờ, sổ sách chứng minh việc đã nộp tiền tại thời điểm cấp đất của cơ quan, tổ chức. Hoặc có bản sao giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định có xác nhận của UBND cấp huyện, cấp tỉnh hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành cấp huyện, cấp tỉnh đối với trường hợp bản gốc giấy tờ này đã bị thất lạc và cơ quan Nhà nước không còn lưu giữ hồ sơ quản lý việc cấp loại giấy tờ đó. Trường hợp không có các hồ sơ nêu trên thì việc xem xét cấp GCN được thực hiện sau khi có kết luận của UBND cấp huyện thông qua thanh tra, kiểm tra để xác minh và kết luận. Các trường hợp còn lại được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cũng đã tham vấn Tổng cục Quản lý đất đai xây dựng dự thảo quy định: Đối với trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền từ ngày 1 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 1 tháng 7 năm 2014, giao Chủ tịch UBND cấp huyện chịu trách nhiệm làm rõ, xem xét, xử lý trách nhiệm đối với người giao đất không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật trước hoặc sau khi cấp GCN. Ảnh minh họa *Giải quyết vướng mắc về tách thửa đất UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND nhằm giải quyết những vướng mắc hiện nay về tách thửa đất. Theo đó, UBND tỉnh quy định: Căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng (tỷ lệ 1/500 hoặc 1/2.000 đối với quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn, tỷ lệ 1/500 đối với quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị) đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp chưa có quy hoạch trên thì căn cứ quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải đảm bảo quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề theo quy định tại Điều 171, Luật Đất đai năm 2013 và Điều 254 Bộ luật Dân sự năm 2015; trong đó, đối với trường hợp thửa đất được tách thành nhiều thửa đất cho các chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong mà không có đền bù; lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên. Thửa đất xin tách thửa không phù hợp quy hoạch đã được công bố nhưng chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện để thu hồi hoặc chuyển mục đích thực hiện dự án. Trường hợp đã ghi trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện mà sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án mà UBND tỉnh không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện. Đối với trường hợp khi tách thửa đất ở thành 2 hoặc nhiều thửa đất có mở đường giao thông (người sử dụng đất tự nguyện trả đất để Nhà nước thu hồi đất theo quy định hoặc tặng cho đất để mở đường giao thông) thì người sử dụng đất phải có sơ đồ dự kiến mở đường và được UBND cấp huyện chấp thuận bằng văn bản. Theo đó, đường mới đấu nối với đường hiện trạng có mặt cắt ngang lớn hơn hoặc bằng 4m thì đường đi mới phải có mặt cắt ngang lớn hơn hoặc bằng 4m; trường hợp đường đấu nối nhỏ hơn 4m thì đường mới phải có mặt cắt ngang bằng đường hiện trạng, nhưng tối thiểu phải lớn hơn hoặc bằng 2m… Bùi Thọ *Gỡ vướng cấp giấy chứng nhận Để tháo gỡ vướng mắc liên quan đến công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trên cơ sở tham mưu của ngành, ngày 17/9/2021, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn tỉnh. Trước khi quyết định này được ban hành, tỉnh Nghệ An còn gần 12.000 trường hợp được giao đất không đúng thẩm quyền chưa thể cấp GCNQSD đất do thiếu thủ tục hồ sơ liên quan đến quyết định giao đất của chính quyền hay chứng minh việc đã thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân. Quyết định trên ban hành nhiều quy định mới mang tính đột phá. Bên cạnh khắc phục các tồn tại nêu trên, quyết định này cũng quy định cho phép ủy quyền trong việc duyệt và ký cấp GCNQSD đất, thay vì thẩm quyền của lãnh đạo Sở TN&MT, nay ủy quyền cho Văn phòng Đăng ký đất đai một cấp thuộc Sở và các chi nhánh cấp huyện. Việc ủy quyền này sẽ cải cách một bước về quy trình, rút ngắn thời gian và đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân trên phạm vi toàn tỉnh. Hay xử lý tình trạng một số cá nhân mua đất của các hộ dân có diện tích lớn để sau đó phân lô bán giống như các dự án bất động sản tại một số địa phương, gây quá tải về hạ tầng điện, giao thông, môi trường… Liên quan đến trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền trong trường hợp đã nộp tiền để được sử dụng đất nhưng thời điểm đề nghị cấp GCNQSD đất bị mất hoặc thất lạc giấy tờ, nếu có các điều kiện sau sẽ được cấp GCN. Như có hồ sơ sao y giấy tờ về quyền sử dụng đất hoặc giấy tờ, sổ sách chứng minh việc đã nộp tiền tại thời điểm cấp đất của cơ quan, tổ chức. Hoặc có bản sao giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định có xác nhận của UBND cấp huyện, cấp tỉnh hoặc cơ quan quản lý chuyên ngành cấp huyện, cấp tỉnh đối với trường hợp bản gốc giấy tờ này đã bị thất lạc và cơ quan Nhà nước không còn lưu giữ hồ sơ quản lý việc cấp loại giấy tờ đó. Trường hợp không có các hồ sơ nêu trên thì việc xem xét cấp GCN được thực hiện sau khi có kết luận của UBND cấp huyện thông qua thanh tra, kiểm tra để xác minh và kết luận. Các trường hợp còn lại được thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cũng đã tham vấn Tổng cục Quản lý đất đai xây dựng dự thảo quy định: Đối với trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền từ ngày 1 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 1 tháng 7 năm 2014, giao Chủ tịch UBND cấp huyện chịu trách nhiệm làm rõ, xem xét, xử lý trách nhiệm đối với người giao đất không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật trước hoặc sau khi cấp GCN. *Giải quyết vướng mắc về tách thửa đất UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-UBND nhằm giải quyết những vướng mắc hiện nay về tách thửa đất. Theo đó, UBND tỉnh quy định: Căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng (tỷ lệ 1/500 hoặc 1/2.000 đối với quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn, tỷ lệ 1/500 đối với quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị) đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp chưa có quy hoạch trên thì căn cứ quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải đảm bảo quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề theo quy định tại Điều 171, Luật Đất đai năm 2013 và Điều 254 Bộ luật Dân sự năm 2015; trong đó, đối với trường hợp thửa đất được tách thành nhiều thửa đất cho các chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong mà không có đền bù; lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên. Thửa đất xin tách thửa không phù hợp quy hoạch đã được công bố nhưng chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện để thu hồi hoặc chuyển mục đích thực hiện dự án. Trường hợp đã ghi trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện mà sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án mà UBND tỉnh không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện. Đối với trường hợp khi tách thửa đất ở thành 2 hoặc nhiều thửa đất có mở đường giao thông (người sử dụng đất tự nguyện trả đất để Nhà nước thu hồi đất theo quy định hoặc tặng cho đất để mở đường giao thông) thì người sử dụng đất phải có sơ đồ dự kiến mở đường và được UBND cấp huyện chấp thuận bằng văn bản. Theo đó, đường mới đấu nối với đường hiện trạng có mặt cắt ngang lớn hơn hoặc bằng 4m thì đường đi mới phải có mặt cắt ngang lớn hơn hoặc bằng 4m; trường hợp đường đấu nối nhỏ hơn 4m thì đường mới phải có mặt cắt ngang bằng đường hiện trạng, nhưng tối thiểu phải lớn hơn hoặc bằng 2m…
